گروهی از محققان زیست شناسی به تازگی مقاله‌ای تحلیلی علمی درباره دلیل پیر شدن انسان منتشر کرده‌اند که می‌توان در آن راهکارهایی برای جلوگیری از پیر شدن یافت، راهکارهایی که شاید بسیاری از آنها را بدانید اما آنها را چندان جدی نگیرید.
براساس گزارش ساینس الرت به نقل از همشهری، در این گزارش که بازبینی چندین تحقیق علمی است و توسط محققان دانشگاه اویدو در اسپانیا انجام شده، یکی از اصلی‌ترین عواملی که با پیرشدن انسان در ارتباطی مستقیم است، متابولیسم یا سوخت و ساز بدن عنوان شده‌است. محققان تاکنون ۹ نشانه سالخوردگی را در متابولیسم انسان یافته‌اند. متابولیسم یک یا مجموعه‌ای از اندام‌های بدن نیست که میزان کالری ورودی به بدن را تعیین کند، این رویداد مجموعه‌ای از میلیارد‌ها عمل و فعالیت سلولی در بدن انسان در مقیاس روزانه است که سوخت را به انرژی تبدیل کرده و تمامی مواد مورد نیاز بدن را تامین می‌کند.
با بالاتر رفتن سن انسان، کارایی متابولیسم بدن افت می‌کند، DNA بیشتر آسیب می‌بیند و در نتیجه عملکرد سلول‌ها به اختلال و خطای بیشتری دچار می‌شوند. روند تخریب و حذف سلول‌های کهنه در بدن کندتر شده و نتایج نامطلوبی را بر سلامت بدن از خود به جا می‌گذارد. تمامی این فشارهایی که بدن در طول زندگی متحمل می‌شود، توانایی آن را در انجام وظایف روزانه‌ای که برای حفظ سلامت حیاتی هستند، ناتوان‌تر می سازد.
راه‌هایی برای کنترل پیری
اگر پیری را بیماری متابولیسم در نظر بگیریم، چندان شگفت‌انگیز نخواهد بود اگر بگوییم سوختی که به بدن می‌رسد بر طول عمر انسان اثری غیرقابل انکار خواهد داشت. مدارک مستدلی وجود دارند که براساس آن بهترین رژیم غذایی برای افزایش طول عمر، سبک غذایی مدیترانه‌ای است. این سبک غذایی مملو از چربی‌های سالمی مانند روغن زیتون، سبزیجات، غلات، دانه‌های روغنی و ماهی است و بخش بسیار کوچکی از آن را گوشت قرمز و قند تشکیل داده است. همچنین گفته می‌شود جایگزین کردن پروتئین‌ها توسط کربوهیدرات‌های مرکب نیز فواید بسیار قابل توجهی برای افزایش طول عمر به همراه دارد.
از دیگر عوامل تاثیر‌گذار که در این گزارش بر آن تاکید شده است، محدود سازی کالری‌های دریافتی است. به زبان ساده این‌کار یعنی زیاد نخوردن. اما آنچه به اندازه کم غذا خوردن اهمیت دارد، ایجاد دوره‌های چند ساعته در زندگی روزمره است که در طول آن بدن هیچ غذایی دریافت نمی‌کند، مطالعات نشان می‌دهد چند ساعت نخوردن در طول روز فواید قابل توجهی برای سلامت انسان‌ها دارد. در نهایت همانطور که بر همه آشکار است، ورزش کردن و فعالیت‌های بدنی بر کند کردن روند نشانه‌های پیری در بدن اثر غیرقابل انکار دارد.
سبک زندگی غربی کشنده است
اگرچه بهبود سلامت و ایمنی عمومی افزایش طول عمر افراد در کشورهای غربی و کشورهایی که به سبک غرب زندگی می‌کنند را بهبود بخشیده است، اما هنوز در این جوامع عوامل نگران کننده زیادی وجود دارد. رژیم‌غذایی پرکالری مملو از قند، پروتئین‌های حیوانی گوشت قرمز و چربی‌های غیر سالم مانند مارگارین بر متابولیسم بدن فشار وارد آورده و می‌تواند خطر ابتلا به چاقی را افزایش دهد. بسیاری انسان‌ها امروزه سبزیجات، فیبر و غلات مصرف نمی‌کنند و علاوه براینکه ورزش نمی‌کنند، برای ساعت‌های طولانی نیز ثابت می‌نشینند. این مشکل به اندازه‌ای حاد است که نویسندگان این گزارش در پایان مقاله خود درخواست کرده‌اند دراین زمینه اقدامی جدی صورت بگیرد و انسان‌ها به داشتن زندگی سالم‌تر تشویق شوند.
ندانسته‌ها فراوانند
اصلی‌ترین بخش این گزارش تدوین بخش‌های مختلفی از ده‌ها گزارش علمی است که درباره سالخوردگی و پیری منتشر شده است که در آن بر تعدادی از موضوعات رایج در علوم زیستی و خلائ‌های بزرگ در دانش بشر تاکید شده‌است. یکی از بزرگترین مشکلات در تحقیقات پیری این است که تنها بخش کوچکی از دانسته‌های بشر درباره پیری از مطالعاتی به دست آمده‌اند که روی انسان انجام گرفته‌اند. در عوض بیشترین بخش این مطالعات در آزمایشگاه‌ها و روی حیواناتی مانند کرم‌ها، پشه‌ها و موش‌ها انجام گرفته‌اند.
شواهد بسیار محکمی از تاثیر مثبت تغییراتی مانند محدود‌سازی کالری دریافتی بر طول عمر حیوانات مورد مطالعه به دست آمده است، اما جزئیات دقیقی از این مدارک در دست نیست. با این همه با افزایش پژوهش‌های علمی درباره این موضوع، در آینده دانش بشر درباره پیری بهبود خواهد یافت و دانشمندان قادر خواهند بود در آینده به تمامی انسان‌ها از هر ملیت و سطح اجتماعی کمک کنند تا عمری طولانی‌تر داشته باشند. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله ی Cell منتشر شده است.
منبع: بیگ بنگ