
نروژ، کشورپادشاهی مستقل و متمرکزی است که قلمروی آن بخش غربی شبه جزیره اسکاندیناوی، یان ماین و مجمعالجزایر سوالبارد در قطب شمال را دربرمیگیرد. زیرۀ پیتر اول در قطب جنوبو همچنین جزیره بووه در نزدیکی قطب جنوب قلمروهای وابسته به نروژ میباشند و بهعنوان بخشی از پادشاهی محسوب نمیشود. نروژ مدعی حاکمیت بر بخشی از قطب جنوببه نام سرزمین شهبان و ماود نیز می باشد. تا سال ۱۸۱۴ جزایر فارو، گرینلندو ایسلند نیزبخشی از پادشاهی نروژ محسوب میشدند.
درباره نروژ
نروژ ۳۸۵,۲۵۲ کیلومتر مربع وسعت دارد و جمعیت آن بالغ بر ۵، ۱۰۹,۰۵۹ نفر میباشد. این کشور از مشرق دارای یک نوار طولانی مرزی با سوئد است و همچنین از شمال شرق با فنلاند و روسیه و از جنوب با تنگۀ اسکاژراک هممرز است. سواحل طولانی نروژ به اقیانوس اطلس و دریای بارنتز متصل است.
هرالد پنجم از دودمان دودمان شولسویگ هولشتاین سوندربورگ گلوکسبورگ پادشاه نروژ است. ارنا سلبرگ با جانشینی ینس استولتنبرگاز سال ۲۰۱۳ نخست وزیر نروژ است. طبق قانون اساسی مشروطه تدوین شده در سال ۱۸۱۴ قدرت در این کشور بین پارلمان، پادشاه و شورای پادشاهی و دادگاه عالی تقسیم شده است. بین سالهای ۱۶۶۱ تا ۱۸۱۴ پادشاهی مطلقه بر نروژ حاکم بود و پیش از سال ۱۶۶۱ قدرت بین پادشاه و نخبگان تقسیم شده بود.
پادشاهی نروژ که در سال ۸۷۲از یکی پادشاهیهای محلی پیتی (جوامع قبیلهای قدیمی در نروژ) منشا می گیرد یکی از قدیمیترین پادشاهیهای اروپا و جهان است که همچنان پا بر جا می باشد. این پادشاهی به مدت ۱۱۰۰سال به صورت متوالی وجود داشته و بیش از شصت پادشاه و کنت بر آن حکم کرده اند.
تقسیمات اداری در نروژ در دو سطح شهرستانو شهرداری است. مردمان سامیبه وسیله پارلمان سامی و قانون فینمارک دارای مقدار معین خودمختاری در قلمروهای سنتی خودشان هستند. این کشور دارای روابط نزدیک با اتحادیه اروپا با وجود شکست دو همهپرسی پیوستن نروژ به اتحادیه اروپاو ایالات متحده آمریکا است. نروژ یکی از اعضای بنیانگذار سازمان ملل متحد، ناتو، شورای اروپا، پیماننامه جنوبگان، شورای نوردیک، منطقه اقتصادی اروپا، سازمان تجارت جهانی، سازمان همکاری اقتصادی و توسعهو همچنین بخشی از منطقه شنگن محسوب می شود.
این کشور دارای ذخایر بزرگ نفت خام، گاز طبیعی، معدنو آب شیرین میباشد. صنایع پتروشیمی یک چهارم از تولید ناخالص داخلی نروژ را تشکیل میدهد. طبق فهرست بانک جهانیو صندوق بینالمللی پول نروژ چهارمین کشور دنیا از نظر درآمد سرانهاست. نروژ به نسبت جمعیت بزرگترین تولیدکننده غیر خاورمیانهای نفت و گاز طبیعی جهان می باشد.بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶و ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ نروژ در صدر فهرست شاخص توسعه انسانی وهمچنین در پنج سال گذشته در صدر فهرست شاخص رفاه لگتوم قرار داشته است.حکومت نروژ از نوع پادشاهی مشروطه می باشد و هم اکنون شاه هارالد پنجم پادشاه نروژ است. نروژ جز اتحادیه اروپانیست و مردم این کشور در همهپرسیهای انجام شده عضویت در این اتحادیه را رد کردهاند.
طبق نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۲ میلادی، دانشگاه کلمبیادر نیویورکانجام داد، نروژ از جمله کشورهایی می باشد که راضیترین شهروندان را دارد.
وایکینگهامهمترین اقوامی بودند که در نروژ ساکن بودند.
جغرافیا نروژ
نروژ ۲,۵۴۴ کیلومتر مرز مشترک با همسایگان خود دارد. با کشور فنلاند۷۲۹کیلومتر، با سوئد۱، ۶۱۹کیلومتر و با روسیه۱۹۶کیلومتر. پایتخت نروژ، شهر اسلوبا ۷۹۲ هزار نفر جمعیت میباشد. مساحت نروژ ۳۸۵,۱۵۵ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۵ میلیون و ۱۳۰ هزار نفر است. از مهمترین شهرهای نروژ میتوان به برگن۲۷۲هزار نفر، تروندهیم۱۵۳هزار نفر، استاوانگر۱۱۱هزار نفر و باروم۱۰۳هزار نفر اشاره کرد. تقریباً ۷۰ ٪ خاک نروژ به دلیل سرمای شدید و همجواری با قطب شمال غیرقابل سکنی است و هرچه از شمال به طرف جنوب نروژ پیش برویم از سرمای هوا کاسته و به تراکم جمعیت افزوده میشود.
نروژ کشوری کوهستانی است. قسمت عمدهای از اراضی نروژ حتی در منطقه کوهستانی پوشیده از جنگل تشکیل می شود. چوب این جنگل ها منبع درآمد خوبی برای کشور نروژ به شمار میآید. مدار شمالگاناز نواحی شمالی این کشور عبور میکند. قسمتی از مرزهای نروژ و فنلاند را رود «تانا» تشکیل دادهاست.
هیچ کشوری به اندازه نروژ در سواحل خود، بریدگیهای کوچک و بزرگ را ندارد، این بریدگیها متعلق به دوران یخچالی است. مشخصه خط ساحلی نروژ وجود آبدرهها فیوردهو یک رشته خلیجکهای طولانی، عمیق و باریک که از جریان یخچالها شکل یافتهاست. بخش اعظم نروژ را ارتفاعاتی از سنگ سخت تشکیل میدهد. زمینهای پست اصلی در امتداد ساحل اسکاژراکو در اطراف اسلوفیوردو تروندهیمفیورداست.
سوالباردمجمعالجزایر سردی در اقیانوس منجمد شمالی است. یانماین جزیرهای آتشفشانی بین نروژ و گروئنلند است. رودهای مهم نروژ، گلوما (گلاما)، لوگان، تانا هستند. بلندترین نقطهٔ نروژ، قلهٔ گالدهوپی گیناست که ۲,۴۶۹ متر ارتفاع دارد. آب و هوای نروژ به دلیل گرمای جریان خلیج گلف استریم معتدل می باشد. تابستانها با توجه به عرض جغرافیایی بسیار معتدل و زمستانها طولانی و بسیار سرد است. ریزش برف و باران به بیش از ۲۰۰۰ میلیمتر در غرب میرسد. بعضی نواحی دور از دریا به واسطه کوهها، در حد محسوسی، باران کمتری دارند. ۹۴.۲ درصد خاک این کشور زمین قابل کشت و حاصل خیز است.
در شمال نروژ جزایر متعددی وجود دارد که مهم ترین آنها لوپهاوت، رینگ واسویو سنجا هستند. در شمال غربی نیز مجمعالجزایر لوفتون شامل ۱۲ جزیره بزرگ و ۳۵ جزیره کوچک، جزیره ویکنا، جزیره هیترا و فوریا واقع شدهاند. کشور نروژ خلیجهای فراوانی دارد که از مهمترین آنها میتوان به تانا، لاکسه، پورسانگر، وستافیورددر نواحی شمال و شمال غربی، فیوردین، بوکن، اوسلو و هاردانگردر نواحی غربی و جنوبی اشاره کرد.
قسمت اعظم نروژ را ارتفاعاتی از سنگ سخت تشکیل میدهد. در شمال اقیانوس منجمد شمالیبا آب و هوای سرد در مناطق شمالی و نسبتاً سرد در مناطق مرکزی و آب و هوای معتدل در مناطق جنوبی. متوسط دما از ۴ درجه زیر صفر در دی ماه تا ۱۷ درجه سانتی گراد بالای صفر در خرداد، نوسان دارد و میزان بارش سالانه در همین منطقه، ۱۹۶ سانتیمتر است. در بیش تر مناطق شمالی نروژ معمولاً شش ماه شب است و شش ماه روز است. اکثر مناطق شمالی نروژ معمولاً ۹ ماه در سال شاهد بارش برف و باران هستند.
مردم نروژ
از جمعیت نروژ ۱۹.۹ درصد زیر ۱۴ سال، ۶۵.۲ درصد بین ۱۵ تا ۶۴ سال، و بقیه (۱۴.۹ درصد) بالای ۶۵ سال سن را تشکیل می دهند. میانگین سنی نروژیها ۳۷.۷ سال است. متوسط طول عمر برای مردان ۷۶.۱۵ سال و برای زنان ۸۲.۲۲ سال است. میزان تولد ۱۲.۱۷ در هزار، و میزان مرگ ۷۲.۹ در هزار است. میزان باروری زنان ۱.۸ کودک برای هر زن است.
زبان نروژیدر دو گویش خود، زبان رسمی این کشور می باشد. نروژی یک زبان هندواروپاییاز شاخهٔ زبانهای ژرمنیاست. وجود دو زبان در نروژ، باعث پیچیدگی مسائل زبانی این کشور شدهاست. این زبانها، بوکما زبان کتابی که نزدیک به زبان دانمارکیاست و نینورسک که نزدیک به لهجهٔ شمال سوئد است نام دارند و هردوی این زبانها از سال ۱۸۸۵ بهعنوان زبانهای رسمی نروژ شناخته شدهاند.
بیشینۀ مردم نروژ از نژاد اسکاندیناوی از تبار وایکینگها و از شاخۀ ژرمنهامی باشند. اقلیت نژادی این کشور، قوم سامی (اسکاندیناوی)است. سامیها بومیانی هستند که مدتی طولانی ساکن قسمتهای شمالی نروژ، سوئد، فنلاند و روسیه بودهاند. جمعیت سامیها ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده میشود که از این تعداد تقریباً ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر در نروژ زندگی میکنند. سامیها زبان خاص خود را دارند که زبان سامی شمالی نامیده میشود و از خانوادۀ زبانهای فینواوگریاز دستۀ اورالیاست و با زبان فنلاندی همخانواده می باشد.
اکثر سامیها هنوز هم در شمال نروژ زندگی میکنند؛ گرچه اسلو نیز یکی از شهرهایی است که در آن بیش ترین تعداد سامیها زندگی میکنند. امروزه فقط ۱۰% از سامیها ازطریق نگهداری گوزن شمالیگذرانِ زندگی میکنند. بیش تر آنها در مشاغل دیگر کار میکنند. در سال ۱۹۸۹ نخستین مجلس شورای ویژۀ سامیها در نروژ گشایش یافت که اعضای آن بهصورت دموکراتیک انتخاب میشوند.
در دهههای اخیر، مهاجرت از کشورهای مختلف، بهویژه کشورهای اسلامیبه نروژ، روندی فزاینده داشتهاست.
اقتصاد نروژ
واحد پول نروژ، کرون با واحد جز اورهنام دارد. سیو ینسن، وزیر اقتصاد نروژ میگوید: “اقتصاد کشور در وضعیت بسیار مناسبی است.
نروژ دارای ذخایر زیادی از نفت خام، گاز طبیعی، مواد معدنی، آبزیان، چوب، آب شیرینو نیروی برقآبیمی باشد. صنعت نفتحدود یکچهارم از تولید ناخالص داخلیاین کشور را تشکیل میدهد و این کشور چهارمین درآمد سرانه در جهان را دارا است. نروژ از الگوی کشورهای رفاه محورشمال اروپا پیروی میکند و در ازای دریافت مالیاتهای سنگین از شهروندان، دولت به آنها بیمه درمانی همگانی اعطا میکند به آموزش عالی یارانه میدهد. در این کشور نظام فراگیر تامین اجتماعی وجود دارد. از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶و سپس دوباره از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ نروژ بالاترین شاخص توسعه انسانی در جهان را دارا بوده است.
صادرات عمدهٔ نروژ را نفت تشکیل میدهد به طوری که نروژ روزانه ۳ میلیون بشکه نفت خام صادر میکند ولی عضو سازمان جهانی اوپکنیست. از دیگر صادرات نروژ میتوان به گوشت گاو، شیرو سایر فراوردههای دامی اشاره کرد. بیش از نیمی از مساحت نروژ پوشیده از درخت است و چوب از صادرات عمده این کشور میباشد.
بهدلیل داشتن خط ساحلیِ بسیار طولانی، آبزیاندریایی، یکی از چرخههای اقتصاد این کشور را تشکیل میدهد. نروژ ۳ نوع ماهی دارد که در هیچ جای دنیا یافت نمیشود. دیگر منابع مهم درآمد ارزیِ این کشور، صنعت ماهیگیری است و پرورش ماهی که دولت با برنامههای توسعه تشویق کردهاست جای صید نهنگ و ماهیهای اعماق دریا را میگیرد.
تنها قسمت کوچکی از این سرزمین قابل کشت است و در بخش کشاورزی و دامداری- که یارانۀ زیادی به آن داده میشود- بیش تر به تولید لبنیات و علوفه میپردازد.
در چند سال گذشته، رشد تولید کند بودهاست و در شرایط کنونی، دولت می بایست بهدنبال شیوهای رقابتی برای دریافت مالیات و نیز راههایی برای جذب سرمایهگذاری باشد.
هزینۀ زندگی در این کشور بالا است. هزینهها در نروژ میتواند برای کسانی که برای اولین بار به آنجا میروند، حیرتانگیز باشد. ولی دستمزد مناسب نیروی انسانی، این هزینهها تقریباً با سطح درآمد افراد هماهنگی دارد.
منبع: اصطهباناتی